Sokolniki
Od XIV wieku Sokolniki wchodziły w skład parafii Lelów. Najprawdopodobniej w tym okresie przez terytorium Sokolnik biegła droga z Krakowa do Lelowa. Na przełomie XIV i XV wieku istniało w Lelowie starostwo niegrodowe. Na jego utrzymanie i zamku lelowskiego płynęły dochody min. z Sokolnik, które w tym okresie już posiadały folwark.
Wieś ta stanowiła własność królewską i przez kilka wieków należała do zamku w Lelowie. Dlatego też mieszkańcy Sokolnik w tym okresie mieli lepszą sytuację materialną i prawną od innych wsi. Podlegali oni sądom królewskim i byli pod ochroną starostów, ich przedstawicielem był sołtys. W latach 1804 – 1805 zamek lelowski na rozkaz rządu pruskiego został rozebrany, a materiał budowlany został przeznaczony na budynki mieszkalne i gospodarcze w Sokolnikach i Staromieściu. W wieku XVI parafię Lelów podzielono na staromiejską i lelowską. Sokolniki weszły w skład staromiejskiej. Podkreślić należy, że w porównaniu z innymi wioskami położonymi bardziej na zachód, była to wioska bogata. Świadczy o tym wizytacja z 1763 roku według której Sokolniki ze swych pól karczemnych płaciły oprócz dziesięciny należnej swemu proboszczowi jeszcze dziesięcinę od kmieci i poddanych dla kanonika przy katedrze krakowskiej. Dziesięciny istniały do połowy XIX wieku i zaczęły stopniowo zanikać. Istniejący folwark w Sokolnikach w latach 1842-44 został rozparcelowany, pozostałe dobra uległy uwłaszczeniu. Według podań w pobliżu wsi w XVIII wieku płynął strumyk noszący nazwę Szczepin, względnie Rzepin. Najprawdopodobniej zasilany był z Gór Sokolnickich ze źródła zwanego „Źródłem pani Halskiej”.
W Sokolnikach w 1844 roku powstała szkoła na etacie rządowym. Początkowo mieściła się w owczarni, którą przeznaczono na szkołę, następnie w 1850 roku wybudowano z drzewa dom szkolny na tzw. osadzie szkolnej. Osada ta miała ponad 1 ha powierzchni. Około 1863 roku nauczyciel z Sokolnik uzyskał etat rządowy. Jednak sytuacja lokalowa jak i położenie nauczyciela były bardzo ciężkie. Opiekun szkoły w Sokolnikach pisząc do komisji rządowej w 1852 roku zwraca uwagę na okropne położenie nauczyciela, jego nędzę i głód, oraz o złym stanie budynku szkolnego. Z uczęszczaniem dzieci do szkoły też było różnie. Według wizytacji dzieci uczęszczały do szkoły tylko zimą. Ich liczba wahała się między 26-57 uczniów. Zmiana na lepsze nastąpiła dopiero po wprowadzeniu obowiązku szkolnego. W Sokolnikach w latach 1858, 1866 nauczycielem był Antoni Dobrzański. W okresie międzywojennym w Sokolnikach było Kółko Rolnicze, Towarzystwo Strzelec oraz Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. Istniała 4 – klasowa szkoła podstawowa, po jej ukończeniu dzieci mogły kontynuować naukę w szkole 7-klasowej w Lelowie. W 1917 roku powstała Straż Ogniowa. W 1928 roku został wybudowany drewniany kościółek i utworzono parafię w Sokolnikach, która skupiała 2800 wiernych.
W pamięci mieszkańców Sokolnik pozostały wspomnienia z okresu II wojny światowej. Na tych terenach walczyły różne ugrupowania wojskowe, przede wszystkim Bataliony Chłopskie i Armia Krajowa. Brały one udział w drobnych potyczkach batalistycznych oraz działaniach dywersyjnych. Już w grudniu 1939 roku powstała organizacja pod kryptonimem „ Adam”, która zbierała amunicję do przyszłych walk na tym terenie. W 1940 roku przy oddziałach wojskowych powstał punkt sanitarny, który wszedł w skład Ludowego Związku Kobiet i Zielonego Krzyża. Okres powojenny wprowadził wiele zmian wżyciu mieszkańców. W 1947 roku rozpoczęto budowę szosy w kierunku Bliżyc, którą zakończono w styczniu 1958 roku. W 1959 roku zelektryfikowano wieś. Wybudowano remizę strażacką, ośrodek zdrowia, sklep. Wybudowany został w latach 80 – tych nowy kościół pod wezwaniem Serca Pana Jezusa. W 1986 roku został oddany nowy budynek szkoły podstawowej.
Obecnie w Sokolnikach znajdują się: Zespół Szkół (przedszkole, szkoła podstawowa i gimnazjum), remiza strażacka, sklepy spożywcze, punkt apteczny, ośrodek zdrowia filia biblioteki, agencja pocztowa, kościół i cmentarz parafialny.
Wieś zajmuje obszar 1006,50 ha co stanowią:
użytki rolne - 938,01 ha,
lasy - 9,51 ha,
pozostałe tereny - 19,51 ha.
W 2001 roku wieś zamieszkiwało 842 mieszkańców, w 2005 roku 804, a na dzień 31 grudnia 2006 roku 807 osób.
Źródło: www.niegowa.e-gmina.pl
Najnowsze aktualności
Katarzyna Wawryło-Stodółkiewicz
Obowiązek zgłoszenia eksploatacji przydomowej ...
21
lis
2023
