Łutowiec
Pierwsza wzmianka o wsi Łutowiec zwanej również w średniowieczu Oltowcem lub Holtowcem pochodzi z 1399 roku. Kolejna pochodzi z 1424 roku, kiedy była własnością Krystyna z Koziegłów. Około 1595 roku wieś zamieszkują dzierżawcy Kacper i Kunegunda Zubro, fundatorzy srebrnych naczyń do kościoła parafialnego. Około XIII lub XIV wieku na jednej ze skałek około 390 m n.p.m. zbudowano strażnicę. Budowla ta była dwuczęściowa, wzmocniona fosą i wałem, posiadała wieżę. Zachowane resztki murów mają około 5 metrów długości. W latach 1705 -1710 z powodu wielkich nieurodzajów w Łutowcu zapanowała bieda, wielu mieszkańców zmarło z głodu. W roku 1789 wieś ta była własnością szlachecką. We wsi było 16 domów: 15 chałup o jednym gospodarstwie i 1 ogrodniczy. W domostwach zamieszkiwało 98 mieszkańców. Wieś ta położona na uboczu nie odgrywała ważniejszej roli. W pobliżu wsi Łutowiec zachowały się ślady dymarek, prymitywnych pieców do wytapiania rudy żelaza. Według podań mieszkańców na terenie wsi w okresie I wojny światowej powstał cmentarz. Pochowani byli na nim żołnierze niemieccy. Po wojnie wszystkie groby zostały przeniesione na cmentarz do pobliskich Kotowic. W 1957 roku prawie cała wioska spłonęła w czasie pożaru. Mieszkańcy z ciężkim trudem odbudowywali swe gospodarstwa.
W 1958 roku powstała szkoła podstawowa, która wcześniej mieściła się w domu prywatnym. Od 1992 roku szkoła jest prowadzona przez Fundację „ Elementarz”. W latach 80-tych wybudowano przez wieś drogę asfaltową.
Obecnie wieś zajmuje obszar 351,7 ha w tym:
użytki rolne - 164,5 ha,
lasy - 135,28 ha,
tereny zabudowane - 5,55 ha,
nieużytki rolne - 23,47 ha,
We wsi znajduje się szkoła, sklep, kopalnia piasku. Współcześnie Łutowiec jest małą ale bardzo malowniczą miejscowością leżącą wśród ostańców. Na zdjęciu obok budynek gospodarstwa agroturystycznego. W 2001 roku zamieszkiwało go 155 osób, w 2005 – 150 osób, a na dzień 31 grudnia 2006 roku 147 mieszkańców.
W Łutowcu znajdują się ruiny strażnicy obronnej.
Bardzo mało wiemy o obiekcie warownym we wsi Łutowiec. Nie występuje on w średniowiecznych materiałach źródłowych. W literaturze dominuje pogląd, że warownia wzniesiona została z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Miała ona pełnić strażnicze funkcje dla polskiego zamku królewskiego Bobolice. Tego typu obiekty powstały w XIV wieku w okresie akcji fortyfikacyjnej prowadzonej przez Kazimierza Wielkiego. Budowano je zazwyczaj w promieniu około 2 do 3 kilometrów od głównego zamku królewskiego i wznoszone były równoległe z nim. Miały one za zadanie przyjmować pierwszy impet atakującego wroga oraz utrudniać działania oblężnicze prowadzone przeciwko macierzystemu zamkowi. Inna hipoteza wysuwana przez badaczy mówi, że warowania wzniesiona została w latach 1370-1391 przez księcia Władysława Opolczyka, kiedy to w jego władaniu znajdowało się pogranicze polsko – śląskie. Władca ten miał by dążyć do budowy silnego pasa przygranicznych warowni, które miały by powstrzymać wyprawę zbrojną króla Władysława Jagiełły. Monarcha ten został bowiem zobowiązany przez szlachtę do odzyskania utraconego terytorium.
Prawdopodobnie warownia w Łutowcu była o powierzchni 525 metrów kwadratowych i składała się z dwóch części. Główna murowana, być może wieżowa, budowla wzniesiona została na wysokiej 20 metrowej, samotnej wapiennej skale usytuowanej we wschodniej jej części. Niestety ze względu na stan zachowania nie sposób określić jej kształtu. Drugi człon założenia stanowi dziedziniec gospodarczy z drewnianymi zabudowaniami obwiedziony wałem ziemnym oraz suchą fosą. Nie wiadomo, kiedy strażnica została opuszczona, przypuszcza się, że miało to miejsce w XV wieku (Bogdan Guerquin podaje nawet datę 1370 roku) i popadła w ruinę na przełomie XV/XVI wieku. Istnieje również hipoteza, że wieża została wysadzona w powietrze. Do naszych czasów ze strażnicy zachowało się niewiele, zaledwie 4,5 metrowej długości i 1,8 metrowej szerokości ciężko rozpoznawalny fragment kamiennego muru na skale oraz słabo czytelne w terenie relikty wałów ziemnych dziedzińca gospodarczego oraz fosy.
Źródło: www.niegowa.e-gmina.pl
Najnowsze aktualności
Katarzyna Wawryło-Stodółkiewicz
Obowiązek zgłoszenia eksploatacji przydomowej ...
21
lis
2023
